Rotterdam’da ‘lale devri’

Hollanda Kırmızı Lale Film Festivali, önceki akşam Rotterdam’da başladı. Bugün dünyanın çeşitli ülkelerinde 20’ye yakın Türk filmleri festivali düzenleniyor. 15. yılını kutlayan da var. Kırmızı Lale’nin, üçüncü yılında olmasına rağmen benzerlerine göre daha çabuk serpildiğini söyleyebiliriz.

Dünyanın neresine gitseniz Türkiye’den tanıdık bir sima ya da ‘İstanbul kebapçısı’ görürsünüz. Bu aşinalık, ‘Türk Filmleri Festivalleri’ için de geçerli. Bugün dünyanın 20’ye yakın ülkesinde Türk filmleri festivalleri yapılıyor. Sistem kabaca şöyle işliyor. O yılın yerli filmlerinden bir seçki yapılıp ‘yabancı’ bir ülkede göstermek, iki ülke arasında kültürel alanda bir etkileşim kurmak… Festival düzenlemek başlı başına külfetli bir iş iken iki farklı ülke arasında böylesi bir misyon üstlenmek de ciddi emek ve enerji istiyor.

Hemen hepsi birbirine benzeyen bu festivaller arasında 15. yılını kutlayan da var. Bunların arasına yeni katılan Hollanda’daki Kırmızı Lale Film Festivali, üçüncü yılında olmasına rağmen bazı kıdemli ‘ağabeyleri ve ablalarından’ daha çabuk serpildiğini söyleyebiliriz. Geçtiğimiz yıl, henüz iki yaşında iken Nuri Bilge Ceylan gibi artık dünya sinemasının ustaları arasına adını yazdırmış bir yönetmeni, Altın Palmiye aldığı günün ertesinde Hollanda’da ağırlamıştı. Sadece Türk sinemaseverler için değil Hollanda’nın sinema çevresi için de gündem olan bir etkinliğe imza atıp Ceylan’a masterclass dersi verdirmişlerdi.

6 Haziran’a kadar devam edecek Kırmızı Lale Film Festivali, üçüncü yılında da benzerlerinden farklı bir yol izleyeceğinin sinyallerini veriyor. Önceki akşam Rotterdam’daki Lantaren Venster sinema kompleksinde yapılan açılış töreninde Hollandalı ve Türk sinemaseverlerin yanı sıra, festivalin Hollandalı sponsorları da vardı. Türkiye’nin Hollanda’daki askeri ve kültür ataşelerinin de hazır bulunduğu salonda Lahey Büyükelçisi Sadık Arslan yaptığı sıra dışı protokol konuşmasıyla takdir topladı. Malum, bu tür festival açılışlarındaki sıkıcı konuşmalar insanı canından bezdirir. Ama Arslan’ın içindeki sinema sevgisini açığa vurduğu samimi konuşması, Filiz Akın ve diplomat eşi Köksal’a olan hayranlığıyla birleşince festivalin artısı olarak kayıtlara geçti. Programın Türk ve Hollandalı sunucuları Janset ile Sipke Jan Bousema’nın uyumlu ve ‘biz bizeyiz, rahat olun’ mesajı veren zarif sunumları da etkiliydi.

Sinemamızın dört yoncasından Filiz Akın’ın Yaşamboyu Onur Ödülü aldığı törende üzücü bir eksik de vardı. Programa göre Filiz Akın, ödülünü Fatma Girik’in elinden alacaktı. Ancak Girik’in eşi, sinemamızın usta yönetmenlerinden Memduh Ün’ün rahatsızlığı nedeniyle programın diğer yoncası eksikti.

İlk iki yılında sadece Rotter-dam’da seyirciyle buluşan festival, bu yıl Amsterdam ve Eindhoven şehirlerine de yayıldı. Festivalin düzenleyicisi Hollanda Türkiye Kültür Vakfı Başkanı Mehmet Alkanlar, önümüzdeki yıllarda Benelüks (Belçika, Hollanda, Lüksemburg) ülkelerine de açılmayı hedeflediklerini söylüyor. Festival bu yıl İlksen Başarır’ın yönettiği Bir Varmış Bir Yokmuş filminin gösterimiyle başladı. Başarır ile birlikte filmin başrol oyuncuları Mert Fırat ve Melisa Sözen de açılış töreninde yer aldı. İki oyuncu açılış öncesi düzenlenen kokteylde ‘gurbetçi’lerin selfie isteklerini geri çevirmedi.

Festivalin ‘ustası’ Ferzan Özpetek

Geçtiğimiz yıl Nuri Bilge Ceylan'ın ders verdiği festivalde bu yıl Ferzan Özpetek masterclass düzenleyecek. Özpetek, bugün Amsterdam'daki tarihi Tucinsky Sineması'nda ders verecek. Festivalin yarışmalı bölümünün jüri başkanı Derviş Zaim. İlksen Başarır, Hollandalı yönetmen Kees Hin, küratör Bianca Taal ve eleştirmen Ronald Rovers da jürinin diğer üyeleri. En İyi Film, En İyi Yönetmen, Seyirci Özel Ödülü ve Sinema Yazarları ödüllerinin verileceği festivalde; Neden Tarkovski Olamıyorum (Murat Düzgünoğlu), İyi Biri (Ayhan Sonyürek), Fakat Müzeyyen Bu Derin Bir Tutku (Çiğdem Vitrinel), İtirazım Var (Onur Ünlü), Kar Korsanları (Faruk Hacıhafızoğlu), Sivas (Kaan Müjdeci), Yeni Dünya (Caner Erzincan) filmleri ödül için yarışacak.